Kiểm định hệ thống chống sét là gì? Quy trình & lợi ích
1. Kiểm định hệ thống chống sét là gì?
Hệ thống chống sét đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ công trình, thiết bị và con người khỏi tác hại của sét đánh. Tuy nhiên, sau thời gian sử dụng, hệ thống có thể xuống cấp, làm giảm hiệu quả bảo vệ. Kiểm định hệ thống chống sét là quá trình kiểm tra, đo lường và đánh giá tính an toàn của hệ thống, đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn điện.
Theo Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 9385:2012, các hệ thống chống sét phải được kiểm định định kỳ để đảm bảo khả năng hoạt động tốt nhất. Điều này giúp ngăn chặn nguy cơ cháy nổ, hư hỏng thiết bị và bảo vệ tính mạng con người.
2. Vì sao cần kiểm định hệ thống chống sét?
Dưới đây là những lý do quan trọng để thực hiện kiểm định hệ thống chống sét:
🔹 Đảm bảo an toàn
- Hệ thống chống sét nếu không được kiểm tra định kỳ có thể bị suy giảm khả năng dẫn sét, gây nguy hiểm khi có giông sét.
- Giúp phát hiện sớm các lỗi kỹ thuật, tránh rủi ro cháy nổ do sét đánh trực tiếp hoặc lan truyền.
🔹 Tuân thủ quy định pháp luật
- Theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP của Chính phủ, các tòa nhà, nhà máy, khu công nghiệp bắt buộc phải có hệ thống chống sét và phải kiểm định định kỳ.
- Việc không kiểm định có thể dẫn đến các hình phạt hành chính hoặc mất an toàn lao động.
🔹 Tăng tuổi thọ hệ thống
- Kiểm định giúp phát hiện hư hỏng và đưa ra biện pháp bảo trì kịp thời, giúp hệ thống hoạt động ổn định và bền lâu hơn.
🔹 Tiết kiệm chi phí sửa chữa
- Phát hiện sự cố sớm giúp doanh nghiệp và chủ công trình tiết kiệm chi phí khắc phục sự cố lớn do sét gây ra.
3. Quy trình kiểm định hệ thống chống sét
Quy trình kiểm định tuân theo tiêu chuẩn kỹ thuật và được thực hiện bởi các đơn vị kiểm định chuyên nghiệp. Dưới đây là các bước quan trọng trong quá trình kiểm định:
Bước 1: Khảo sát và kiểm tra hệ thống chống sét
- Kiểm tra tổng thể các bộ phận gồm: kim thu sét, dây dẫn thoát sét, bãi tiếp địa và các kết nối.
- Đánh giá tình trạng thực tế của hệ thống để phát hiện hư hỏng hoặc lắp đặt sai quy chuẩn.
Bước 2: Đo điện trở tiếp địa
- Dùng thiết bị đo chuyên dụng để đo điện trở tiếp địa, đảm bảo hệ thống có khả năng dẫn sét xuống đất an toàn.
- So sánh kết quả với tiêu chuẩn TCVN 9385:2012 để đánh giá hiệu suất chống sét.
Bước 3: Kiểm tra tiếp địa hệ thống chống sét
- Đánh giá chất lượng cọc tiếp địa, dây liên kết và khả năng phân tán dòng điện khi có sét đánh.
- Đưa ra giải pháp cải thiện nếu hệ thống không đạt yêu cầu.
Bước 4: Lập báo cáo kiểm định và cấp giấy chứng nhận
- Ghi nhận kết quả kiểm định, phát hiện lỗi và đề xuất phương án khắc phục.
- Cấp giấy chứng nhận kiểm định nếu hệ thống đạt tiêu chuẩn an toàn.
4. Bao lâu cần kiểm định hệ thống chống sét?
Tần suất kiểm định hệ thống chống sét phụ thuộc vào loại công trình và yêu cầu của cơ quan chức năng:
- Công trình dân dụng, tòa nhà cao tầng: Kiểm định ít nhất 2 năm/lần.
- Nhà máy, khu công nghiệp, kho xưởng: Kiểm định hàng năm để đảm bảo an toàn cao nhất.
- Các công trình có nguy cơ cháy nổ cao (trạm xăng, kho chứa hóa chất…): Kiểm định ít nhất 6 tháng/lần.
Ngoài ra, hệ thống cần được kiểm định ngay sau khi sửa chữa, thay thế hoặc có dấu hiệu hư hỏng.
5. Chi phí kiểm định hệ thống chống sét là bao nhiêu?
Chi phí kiểm định phụ thuộc vào các yếu tố sau:
- Quy mô hệ thống: Hệ thống chống sét lớn hoặc phức tạp sẽ có chi phí cao hơn.
- Vị trí công trình: Công trình ở xa có thể phát sinh